Tolkien J.R.R. Lazikanty

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

trzej synowie to John, Michael i Christopher. To właśnie Michael "uwielbiał pieski".
...w psiej mowie, Wró\ki z Sylvie and Bruno Lewisa Carrolla (1889-1893),
którą to ksią\kę Tolkien bardzo lubił, mówiły płynnie "po psiemu".
...posadziwszy przedtem Aazika na krześle obok łó\ka. W najwcześniejszej
istniejącej wersji tego fragmentu (pierwszy maszynopis) Aazik został posadzony na
komodzie. Tolkien uznał zapewne, \e to zbyt du\a wysokość, by pies wielkości
Aazika miał z niej skakać, nawet na łó\ko, wyruszając na zwiedzanie domu - i
wdrapywać się na nią z powrotem przed świtem. Pamiętajmy, \e Aazik był zabawką, i
to bardzo małą (choć czasami wydaje się większy). Zdanie "[chłopiec] ujrzał pieska
siedzącego na komodzie" to pozostałość wcześniejszej wersji; Tolkien dodał do niego
niezbyt zręczne wyjaśnienie "posadził go tam, gdy się ubierał", pozostawił jednak
pojawiającą się wzmiankę o "domu, gdzie siedział kiedyś na komodzie".
...księ\yc wzeszedl nad morzem, kreśląc na falach srebrną ście\kę, która
prowadzi do miejsc na krań cu świata i poza nim - jeśli, rzecz jasna, ktoś potra fi nią
pójść, Być mo\e Tolkien sam wymyślił tę wizję, zdumiewająco jednak przypomina
ona "jasną księ\ycową ście\kę, prowadzącą z mrocznej ziemi...a\ na księ\yc",
pojawiającą się w The Garden behind the Moon amerykańskiego pisarza i ilustratora
Howarda Pylea (1895). Główny bohater tej ksią\ki wyrusza z brzegu morza świetlistą
ście\ką i składa wizytę Człowiekowi z Księ\yca. W Aazikantym Aazik nie wędruje
księ\ycową ście\ką, lecz zo staje nad nią przeniesiony.
...chłopczyk Numer Dwa. Michael, drugi syn Tolkienów.
Psamatyków. W najwcześniejszej wersji tekstu (rękopisie) piaskowy
czarodziej nazywał się Psammetych, które to określenie zostało zapo\yczone wprost
od Piaskoludka z powieści E. Nesbit Pięcioro dzieci i "Coś" (1902) i Historia
Amuletu (1906). Podobnie jak psamatyk Tolkiena, psammetych Nesbit miał szorstki,
kapryśny charakter i nade wszystko uwielbiał spać w ciepłym piasku.
W pierwszym maszynopisie Tolkien czasami nazywał psammetycha samytychem, na
krótko te\ ochrzcił Psamatosa mianem nilboga ("goblin" napisane odwrotnie).W
drugim maszynopisie Psamatos nosi ju\ swoje imię, jest tak\e nazywany
"psamatykiem".
Psamatos Psamatydes. Psamatos, Psamatydes i psamatyk zawierają grecki
rdzeń psammos, ."piasek". Psamatos, stosownie do zwyczajów nosiciela tego imienia,
pochodzi od greckiego słowa "morski piasek". Psamatydes zawiera przyrostek -ydes,
"syn", a psamatyk przyrostek -yk, "człowiek oddający się pewnej dziedzinie nauki"
(np. mate-matyk), stąd imię to mo\na w przybli\eniu przeło\yć następująco:
"Piaskun, syn Piaskuna".
Psama tyk to "specjalista od piasku" z którego wystawały jedynie czubki jego długich
uszu. Długie uszy psamatyka we wszystkich wcześniejszych wersjach były "rogami";
zmianę wprowadzono dopiero w ostatecznej wersji maszynopisu. Psammetych Nesbit
"oczka miał osadzone na długich ro\kach, jak oczka ślimaka".
Psamatos Psamatydes, przywódca wszystkich psamatyków! - Powtórzył to z
dumą kilka razy, wyma wiając wyraznie poszczególne litery. Z kazdym P z jego nosa
wylatywała chmura piasku, Por. te\ "bardzo się przejmował właściwą wymową swego
imienia". Tolkien \artuje tu z "prawidłowej" wymowy angielskiej słów Psamatos,
Psamatydes i psamatyk, według której p ma być nieme. Oksfordzki Słownik Języka
Angielskiego twierdzi, \e opuszczanie p w słowach zaczynających się na ps to
"praktyka nie mająca podstaw w nauce, często prowadząca do dwuznaczności i
nieporozumień co do budowy słów", i zaleca wymawianie p we wszystkich słowach
pochodzenia greckiego.
Artakserkses. Stosowne imię, zwa\ywszy na pochodzenie czarodzieja (patrz
następne objaśnienie). Nosiło je tak\e trzech królów Persji w V i IV wieku p.n.e. oraz
zało\yciel dynastii Sasanidów w III wie ku p.n.e.
Pochodzi z Persji...skierowała go przez pomyłkę do Pershore....świetnie sobie
radzi ze zbieraniem śliwek. Pershore to małe miasteczko niedaleko Evesham w
Worcestershire. Tolkien wykorzystuje tu oczywiście podobne brzmienie słów Persja i
Pershore; warto te\ jednak zauwa\yć, i\ dolina Evesham słynie ze swych śliwek (w
tym \ółtej odmiany Pershore) i \e brat Tolkiena, Hilary, był właścicielem sadu i
ogrodu niedaleko Evesham, gdzie przez wiele lat hodował śliwy. "Zbieranie śliwek"
sugeruje, \e Artakserkses dobrze sobie radził ze zdobywaniem najlepszych rzeczy i
największych przysmaków.
...cydr. W Anglii napój alkoholowy, warzony ze sfermentowanego soku
jabłkowego. Powiada się, \e najlepszy cydr pochodzi z zachodniej Anglii, a więc
tak\e z doliny Evesham.
...wyniosłym czarnym urwiskom, W pobli\u Filey le\ą Speeton i Bempton,
znane ze swych wysokich urwisk (ponad 130 metrów pionowej skały), na których
gnie\d\ą się ogromne chmary morskich ptaków; tamtejsze skały nie są jednak czarne,
lecz kredowe. Wzdłu\ północnego wybrze\a Wielkiej Brytanii mo\na znalezć wiele
bezludnych wysepek z podobnymi klifami i koloniami ptaków.
Wyspa Psów.Prawdziwa Wyspa Psów (Isle of Dogs) to skrawek lądu na
Tamizie w południowo -wschodnim Londynie. Jej nazwa, którą zabawia się Tolkien,
pochodzi prawdopodobnie z czasów Henryka VIII albo El\biety I, którzy przebywając
po drugiej stronie rzeki, w Greenwich, trzymali tam swoje psy.
Jeden jest na pewno - pies Człowieka z Księ\yca. To stwierdzenie jest zgodne
z tradycją. Por.Sen nocy letniej Szekspira, v.i: "Ten człek z latarnią, psem i pękiem
cierni/ Jest to Poświata we własnej osobie".
Aazik ujrzał białą wie\ę...głowa starca o długiej, srebrzystej brodzie, W
"Opowieści o Słońcu i Księ\ycu" w Księdze zaginionych opowieści Tolkien pisał o
księ\ycowym okręcie \eglującym po niebie, na który zakradł się "pewien stary elf o
siwych włosach" i "na zawsze ju\ [tam] zamieszkał...Wzniósł on na Księ\ycu małą, [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Podstrony